Δεν είναι λίγες οι φορές που οι χρήστες γυαλιών οράσεως παραπονιούνται ότι αυτά τους κουράζουν και τους προκαλούν κοπιωπία και ζάλη. Πιο συχνά αυτό συμβαίνει στους χρήστες που δεν έχουν ξαναφορέσει γυαλιά οράσεως και χρησιμοποιούν ένα ζευγάρι για πρώτη φορά.

Πού όμως μπορεί να οφείλεται αυτο?

1. Λανθασμένη εκτίμηση της διαθλαστικής σας ανωμαλίας.

Κάποια λανθασμένη εκτίμηση της διαθλαστικής σας ανωμαλίας, είτε πρόκειται για μυωπία, αστιγματισμό, πρεσβυωπία ή υπερμετρωπία από τον οφθαλμίατρό σας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον χρήστη των γυαλιών. Σε περίπτωση που δεν πρόκειται για μια παροδική ζαλάδα αλλά οι ενοχλήσεις συνεχίζονται και επιμένουν θα ήταν χρήσιμο να γίνει και μια δεύτερη επαναληπτική μέτρηση.

2. Λανθασμένη εκτέλεση της συνταγή των γυαλιών.

Κάποιο λάθος στην αντιγραφή ή στην εκτέλεση της συνταγής, δηλαδή τα νούμερα της συνταγής να είναι διαφορετικά από εκείνα των γυαλιών οράσεως που είχε συνταγογραφήσει ο οφθαλμίατρός σας. Αυτό είναι κάτι, που εάν ισχύει μπορείτε πολύ εύκολα να ελεγχθεί μετρώντας τα νούμερα των φακών σας.

3. Κακή τοποθέτηση των κέντρων των φακών.

Ένα άλλο σύνηθες αίτιο είναι η λάθος τοποθέτηση των κέντρων των φακών από τον εξειδικευμένο οπτικό. Τα οπτικά κέντρα των φακών επιβάλλεται να αντιστοιχούν στο κέντρο της κόρης του κάθε οφθαλμού.

4. Η διακορική απόσταση.

Μετριέται είτε από τον οφθαλμίατρο ή και από τον οπτικό. Είναι η απόσταση μεταξύ του οπτικού άξονα των οφθαλμών, η οποία δεν είναι η ίδια σε κάθε άνθρωπο και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ορθή κατασκευή των γυαλιών. Η απόσταση ανάμεσα στα οπτικά κέντρα των φακών που τοποθετούνται στο σκελετό οφείλει να είναι ίση με την διακορική απόσταση.

5. Το ύψος των κέντρων των φακών.

Αυτή είναι δουλειά που αναλαμβάνει κυρίως ο οπτικός, γιατί ο καθορισμός του ύψους γίνεται, αφού πρώτα έχετε επιλέξει τον σκελετό που σας ταιριάζει. Αν υποθέσουμε ότι τα οπτικά κέντρα είναι τοποθετημένα έστω και λίγο διαφορετικά από τη σωστή τους θέση, αλλά είναι στο ίδιο ύψος και στους δύο οφθαλμούς τότε το πρόβλημα δεν είναι εξέχουσας σημασίας. Εάν, όμως έχουμε διαφορετικό ύψος στα μάτια τότε δεν είναι διόλου απίθανο να έχουμε έντονα συμπτώματα ζαλάδας και υπερβολικής κούρασης των οφθαλμών.

6. Ο υψηλός αστιγματισμός.

Μια κοινή αιτία που προκαλεί ζάλη και κοπιωπία λόγω των γυαλιών είναι ο υψηλός αστιγματισμός. Αυτός μπορεί να διορθώθηκε στο 100%, αλλά δεν τον ανέχεται ο πάσχων.

7. Η διαφορά στη διαθλαστική δύναμη των φακών.

Σε περίπτωση που ο πάσχων έχει ουσιαστική διαφορά στο νούμερο ανάμεσα στα δυο μάτια, τότε είναι πολύ πιθανό να μην την ανέχεται και να του δημιουργεί προβλήματα. Εδώ ο ασθενής θα πρέπει να επισκεφθεί για μια ακόμα φορά τον ιατρό του, ο οποίος θα κάνει εκ νέου προσαρμογή στα νούμερα των συνταγογραφούμενων γυαλιών, έτσι ώστε ο πρώτος να έχει και την καλύτερη δυνατή όραση και οπτική αντίληψη, αλλά να είναι και απαλλαγμένος από τις πολύ ενοχλητικές ζαλάδες.

Απαραίτητο για την καλή υγεία των ματιών σας κι όχι μόνο είναι να συνεργάζεστε με τον οπτικό και τον οφθαλμίατρό σας και να αναφέρετε αμέσως όποιο πρόβλημα δυσανεξίας των γυαλιών οράσεώς σας νομίζετε πως έχετε!

Το αίσθημα της κοπιωπίας και της ζάλης που μπορεί να σας προκαλέσουν τα γυαλιά σας δεν είναι ένα αμελητέο πρόβλημα, ακόμα κι εάν εσείς βλέπετε καθαρά.

Η όραση αναπτύχθηκε πριν από 700 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

Το ακριβές χρονικό σημείο κατά το οποίο εμφανίστηκε η πρώτη στοιχειώδης ικανότητα των οργανισμών να αντιλαμβάνονται το φως αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ των ειδικών.

Συγκεκριμένα οι επιστήμονες ήταν επί μακρόν διχασμένοι σχετικά με το ποια είδη σπόγγων ή μεδουσών απέκτησαν πρώτα οψίνες, μια ομάδα φωτοευαίσθητων πρωτεϊνών στα κύτταρα-φωτοϋποδοχείς του αμφιβληστροειδούς. Ερευνητές της «Σχολής Επιστημών της Γης» του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και του «Εθνικού Πανεπιστημίου της Ιρλανδίας» Maynooth μελέτησαν μια ομάδα σπόγγων που ονομάζεται Oscarella carmela και της οποίας η αλληλουχία αποκωδικοποιήθηκε προσφάτως, καθώς και μέδουσες που ανήκουν στο φύλο Κνιδάρια (Cnidarians) – το συγκεκριμένο φύλο περιλαμβάνει περισσότερα 9.000 διαφορετικά είδη παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ήταν το πρώτο που απέκτησε μάτια. Μέδουσες που ανήκουν στο φύλο Κνιδάρια θεωρείται ότι είναι από τα πρώτα όντα που «αντιλήφθηκαν» το φως.

Με χρήση υπολογιστικών μοντέλων ο δρ Νταβίντε Πιζάνι από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και οι συνεργάτες του μελέτησαν όλες τις υποθέσεις που έχουν εκφραστεί μέχρι σήμερα σχετικά με την εμφάνιση των οψινών. Στην ανάλυση περιελήφθη το σύνολο των γενετικών πληροφοριών σχετικά με όλα τα είδη ζώων που έχει μέχρι σήμερα θεωρηθεί ότι είναι πιθανό να αποτελούν τα πρώτα ζώα με μάτια. Τελικώς, δημιουργήθηκε ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο έδειξε έναν κοινό πρόγονο των οψινών ο οποίος εμφανίστηκε πριν από περίπου 700 εκατομμύρια χρόνια. Η πρωτόγονη εκείνη οψίνη ήταν «τυφλή», ωστόσο υπέστη βασικές γενετικές αλλαγές κατά τη διάρκεια 11 εκατομμυρίων ετών οι οποίες και του επέτρεψαν να ανιχνεύει το φως.

Όπως σημείωσε ο δρ Πιζάνι «το σημαντικότερο στοιχείο της μελέτης μας ήταν ότι εντοπίσαμε την αρχαιότερη προέλευση της αντίληψη του φωτός και ανακαλύψαμε πως εμφανίστηκε μόνο μια φορά στα ζώα. Πρόκειται για μια εκπληκτική ανακάλυψη καθώς μαρτυρεί πώς και πότε η αίσθηση της όρασης αναπτύχθηκε κατ’ επέκταση και στους ανθρώπους».

Εκτός από θερμικά εγκαύματα που προκύπτουν από επαφή με κάποια πηγή θερμότητας, υπάρχουν και τα χημικά εγκαύματα που μπορεί να προκληθούν μετά από επαφή με κάποια χημική ερεθιστική ουσία.

Τα χηµικά εγκαύµατα στην ευαίσθητη περιοχή των µατιών και των βλεφάρων, αποτελούν µία κοινή αλλά ιδιαιτέρως επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιµετώπιση.

H έκταση και η βαρύτητα των βλαβών είναι ανάλογες των ιδιοτήτων της χηµικής ουσίας, καθώς και την ποσότητα και τη διάρκεια της έκθεσης.

Πως μπορούν να συμβούν? Τι είδους ουσίες μπορούν να τα προκαλέσουν?

Τα χηµικά εγκαύµατα συµβαίνουν κατά μέσο όρο συχνότερα σε χώρους εργασίας (π.χ. εργοστάσια, οικοδοµές, συνεργεία), αλλά και στο σπίτι (χημικά, καθαριστικά οικιακής χρήσης). Ανά περιπτώσεις µπορεί να οφείλονται σε επίθεση. Στατιστικά απαντώνται συχνότητα σε άντρες απ’ότι σε γυναίκες.

Πολύ συχνά το χηµικό έγκαυµα είναι αποτέλεσµα πιτσιλίσµατος µε υγρό, το οποίο µπορεί να συµβεί µε διάφορους τρόπους. ∆ιάφορα χηµικά όπως σαπούνια, αντιηλιακά και κάποιες κρέµες προσώπου είναι τα πιο συνηθισµένα ερεθιστικά του µατιού και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκαλούν µόνιµη βλάβη. Ωστόσο, δυνατές βάσεις ή οξέα µπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρότερες βλάβες µε επίπτωση στην όραση.

Τα πιο συνηθισµένα είδη χηµικών ουσιών που προκαλούν οφθαλµικά εγκαύµατα είναι το υδροξείδιο του ασβεστίου (ασβέστης, τσιµέντο), η αµµωνία (καθαριστικά, λιπάσµατα), το καυστικό νάτριο (καθαριστικά αποχέτευσης) και κάλιο και το υδροξείδιο του µαγνησίου (πυροτεχνήµατα). Συνηθισµένο έγκαυµα είναι αυτό από το θειικό οξύ (µπαταρίες). Το τρίψιµο του µατιού µπορεί να µεταφέρει χηµικά από το δέρµα των χεριών στα µάτια. Επίσης µία άλλη µέθοδος είναι η έκθεση σε σπρέι.

Τι πρέπει να κάνω αν πεταχτεί κάποια ερεθιστική ουσία στην περιοχή των ματιών?

Σε περίπτωση χηµικού έγκαυµατος στα µάτια ή στην περιοχή των βλεφάρων, πρέπει άµεσα να ξεπλύθει η περιοχή µε άφθονο νερό ώστε να αποµακρυνθούν τα υπολείμματα της χημικής ουσίας και να ουδετεροποιηθεί η επίδρασή της.

Εάν παρατηρείται έντονος και οξύς πόνος, αίσθηµα ξένου σώµατος, φωτοφοβία, θάµβος οράσεως και δακρύρροια πρέπει να γίνει οφθαλμολογική εκτίμηση και πιθανόν άµεση έναρξη της θεραπείας με σκοπό την αποφυγή μολύνσεων αλλά και την καλύτερη επούλωση. Για την αποφυγή περαιτέρω ερεθισµού του µατιού, όλα τα φάρµακα δεν θα πρέπει να περιέχουν συντηρητικά. Σε µερικές περιπτώσεις είναι χρήσιµη η εφαρµογή θεραπευτικών µαλακών φακών επαφής. Βαριά περιστατικά πιθανόν να χρειαστούν χειρουργική επέµβαση, όπως µεταµόσχευση αµνιακής µεµβράνης. Σε περιστατικά µε παραµορφώσεις των βλεφάρων και των γύρω περιοχών συστήνεται επέµβαση πλαστικής αποκατάστασης.

Η χρήση υπερήχων βρίσκει εφαρμογή και στην οφθαλμολογική πράξη!

Η κλινική μας διαθέτει το τελευταίας τεχνολογίας σύστημα οφθαλμολογικού υπερηχογραφήματος Ultrasound System 3 in 1 της εταιρίας QUANTEL MEDICAL με 3 κεφαλές (probe) για Α-υπερηχο και βιομετρία, Β-υπερηχο, και probe-παχυμετρίας.

Σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να εξεταστεί το εσωτερικό του ματιού (λόγω θόλωσης κερατοειδούς, καταρράκτη, ενδουαλοειδικής αιμορραγίας, φλεγμονής), υπάρχει δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ανώδυνη, γρήγορη και ασφαλή μέθοδο για να ελέγξουμε τον αμφιβληστροειδή, τον οπτικό νεύρο, τους οφθαλμικούς μυς, τον δακρυϊκό αδένα και τον κόγχο. Σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, αιμορραγίας, όγκου (μελάνωμα, σπίλος, αιμαγγείωμα, μετάσταση), θυρεοειδοπάθειας με συμμετοχή κόγχου τα ευρήματα των υπερήχων καθορίζουν την θεραπεία που θα προτείνουμε.

Με τη βοήθεια των υπερήχων (Α-mode, B–mode, UBM) μπορούμε να εξετάσουμε δομές μέσα και γύρω από το μάτι.

Το εσωτερικό του ματιού είναι, υπό φυσιολογικές συνθήκες, άμεσα ορατό κατά την οφθαλμολογική εξέταση, συχνά όμως λόγω παθολογικών αλλοιώσεων, όπως θόλωσης του κερατοειδούς ή του φακού (καταρράκτης) δεν είναι δυνατή η θέαση του αμφιβληστροειδούς και του οπτικού νεύρου. Στις περιπτώσεις αυτές απαραίτητη εξέταση για τον σχεδιασμό της θεραπείας είναι η χρήση των υπερήχων.

Αντίστοιχα μια αιμορραγία στο υαλοειδές (στο εσωτερικό του ματιού), μπορεί να κρύβει μια ρωγμή του αμφιβληστροειδούς, που αν μείνει χωρίς αντιμετώπιση με laser θα οδηγήσει σε μια εκτεταμένη αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, το ίδιο ισχύει και για μικρές αποκολλήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε ολική αποκόλληση. Κάθε αιμορραγία σωστό είναι να διερευνηθεί με τη χρήση των υπερήχων για την διαφύλαξη της καλής όρασης του ασθενούς.

Σπάνιες δεν είναι ούτε οι φλεγμονώδεις παθήσεις (ραγοειδίτιδα, ιρίτιδα, υαλίτιδα, χοριοαμφιβήστροειδοπάθεια) που δυσκολεύουν την συνηθισμένη κλινική εξέταση και θα μας οδηγούσαν στην χρήση των υπερήχων.

Στην περίπτωση των ενδοβόλβιων όγκων (καλοηθών ή κακοηθών, όπως μελάνωμα, ρετινοβλάστωμα, μετάσταση, σπίλος ίριδας, σπίλος χοριοειδούς, αιμαγγείωμα, κοκκίωμα, αιμορραγία, ουλή ωχράς κηλίδας, επασβεστώσεων, κτλ.), η χρήση των υπερήχων είναι η απολύτως ενδεδειγμένη εξέταση, τόσο για την διάγνωση (καλοήθεια / κακοήθεια), όσο και για την αξιολόγηση της θεραπείας σε βάθος χρόνου.

Η εξέταση με την κεφαλή υπερήχων B-mode μας δίνει δισδιάστατες εικόνες του βολβού, στις οποίες αναγνωρίζονται όλες οι δομές του και με την χρήση υπολογιστικών συστημάτων είναι δυνατή η καταγραφή των διαστάσεων οποιασδήποτε αλλοίωσης, όπως μέγιστη και ελάχιστη διάμετρος όγκου, το ύψος (προπέτεια) αυτού.

Η κεφαλή A-mode μας δίνει πληροφορίες που σχετίζονται με τη σύσταση του εσωτερικού του όγκου βοηθώντας στην κατάταξη αυτών σε καλοήθεις ή κακοήθεις και ρυθμίζοντας ανάλογα την θεραπεία.

Συχνά παραλλαγές της κεφαλής του οπτικού νεύρου, όπως τα Drusen της οπτικής θηλής, που αποτελούν έναν διαγνωστικό γρίφο για νευροφθαλμιάτρους και νευρολόγους, μπορούν με ακρίβεια να απεικονισθούν με τους υπερήχους.

Οι οφθαλμικοί μυς και τα υπόλοιπα εξαρτήματα του οφθαλμού, όπως ο δακρυϊκός αδένας, που δεν είναι απευθείας ορατά κατά την κλινική εξέταση, μπορούν να απεικονιστούν άμεσα στην οθόνη της συσκευής των υπερήχων. Σε παθήσεις του κόγχου, όπως στα πλαίσια μιας ενδοκρινοπάθειας (θυρεοειδοπάθεια / νόσος Graves / Basedow), σε δακρυϊοαδενίτιδα, στην περίπτωση κάποιου πραγματικού όγκου ή ακόμη και ψευδοόγκου με τους υπερήχους αντλούμε πληροφορίες για τη φύση της αλλοίωσης και την πορεία της νόσου.

Η εξέταση με υπερήχους B-mode είναι μία ανώδυνη, γρήγορη και ασφαλής διαδικασία, που γίνεται πάνω από το κλειστό βλέφαρο και αφού εφαρμοστεί ένα λεπτό στρώμα διάφανου gel. Στις περιπτώσεις εκείνες που θα χρησιμοποιηθεί η τεχνική A-mode και UB Τμήμα Υπερήχων προηγείται η χρήση αναισθητικής σταγόνας στην επιφάνεια του ματιού.

Η λοίμωξη από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) δυστυχώς αποτελεί ένα παγκόσμιο προβλήμα υγείας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας 38 εκατομμύρια παγκοσμίως είναι HIV θετικοί, με τα παιδιά να ανέρχονται σε 1,8 εκατομμύρια.

Πως δρα ο HIV ιός?

Ο HIV ιός επιτίθεται στα λευκά αιμοσφαίρια και αποδυναμώνει την άμυνα του οργανισμού, αφήνοντας το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει μολύνσεις και τυχόν καρκινογενέσεις. Λόγω της συνολικής καταστολής του ανοσολογικού συστήματος, όλα τα όργανα είναι πιθανόν να μολυνθούν και να υποστούν αλλοιώσεις, συμπεριλαμβανομένου και του οφθαλμού.

Τι αλλοιώσεις μπορεί να εμφανιστούν στον οφθαλμό?

Όλα τα τμήματα του οφθαλμού μπορεί να προσβληθούν από τον ιό.

Οι πιο σοβαρές και επιζήμιες για την όραση αλλοιώσεις είναι οι λοιμώξεις του αμφιβληστροειδή, δηλαδή του φωτοευαίσθητου χιτώνα στο πίσω μέρος του ματιού. Σ’αυτές περιλαμβάνονται οι ευκαιριακές λοίμωξεις από τον Κυτταρομεγαλοϊό, τον Ερπητοϊό, το Toxoplasma gondii και την σύφιλη. Η μη έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία αυτών των λοιμώξεων πιθανόν να έχει καταστροφικές συνέπειες για την όραση.

Η προσβολή του προσθίου ημιμορίου μπορεί επίσης να επηρεάσει όχι μόνο την όραση, αλλά και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι εκδηλώσεις ποικίλουν από τις πιο απλές, όπως βλεφαρίτιδα και ξηροφθαλμία, μέχρι πιο σοβαρές όπως οφθαλμικός έρπης ζωστήρας, σάρκωμα Kaposi και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.

‘Αξιο αναφοράς είναι οτι τα τελευταία χρόνια, με τη εισαγωγή των αντιρετροϊικών θεραπείων (HAART-Highly Active AntiRetroviral Therapy) για την αντιμετώπιση του ιού, παρόλο που έχει αυξηθεί σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών, έχουν εμφανιστεί νέες νοσολογικές οντοτήτες, όπως η ραγοειδίτιδα ανοσολογικής ανάρρωσης (immune recovery uveitis). Δηλαδή κάποια από τα ίδια τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του ιού, μπορεί να προκαλέσουν σημαντική φλεγμονώδη αντίδραση.

Όταν έρχεται το κρύο, εύκολα θυμόμαστε τα καπέλα, μαντήλια, γάντια και μπότες της ντουλάπας μας, όμως ελάχιστα γνωρίζουμε για το πόσο επηρεάζει ο χειμώνας τα μάτια μας.

Παρακάτω περιγράφονται 3 οφθαλμικά συμπτώματα που μπορεί να βιώσει κανείς το χειμώνα.

1. Ξηροφθαλμία

Το κρύο και ο αέρας ξηραίνουν τα μάτια μας. Τα μάτια μας, πιθανόν να μην καταφέρουν να παράγουν την ποσότητα δακρύων που χρειάζονται για να παραμείνουν ενυδατωμένα σε ακραίες εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Επίσης, στο εσωτερικό των σπιτιών και των γραφείων το χειμώνα, η ατμόσφαιρα είναι ξηρή λόγω της θέρμανσης.

Τι μπορεί να κάνει κανείς για να προστατεύσει τα μάτια του?

-Προστατεύουμε τα μάτια μας με γυαλιά στους εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα στον αέρα και όταν παίρνουμε μέρος σε σπορ όπως σκι και πατινάζ στον πάγο.

-Χρησιμοποιούμε υγραντήρα στους εσωτερικούς χώρους. Αυτό βοηθά και στο κρυολόγημα καθώς προλαμβάνει την ξηρότητα των ιγμορίων, διευκολύνοντας την αναπνοή.

-Αυξάνουμε την πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών καθώς αυτά ενεργοποιούν την παραγωγή δακρύων.

-Ενυδατώνουμε τον οργανισμό μας με αρκετό νερό, χυμούς, σούπες κλπ.

-Χρησιμοποιούμε τις ενυδατικές σταγόνες που μας συστήνει ο οφθαλμίατρός μας.

-Προσέχουμε τη λήψη φαρμάκων όπως αντισταμινικά, αναλγητικά κ.ά. που μπορεί να μειώσουν την ικανότητα παραγωγής δακρύων.

2.Υπερβολική δακρύρροια

Κάποιοι άνθρωποι το χειμώνα δακρύζουν συχνότερα και περισσότερο, ιδιαίτερα με τον αέρα και το κρύο. Αυτό μπορεί να γίνει ακόμα πιο ενοχλητικό και να θολώνει την όραση.

Πώς αντιμετωπίζεται?

-‘Οπως και με την ξηροφθαλμία, προστατεύουμε τα μάτια μας με γυαλιά ηλίου και μάσκα όταν κάνουμε χειμερινά σπορ.

-‘Οταν σκουπίζουμε την περίσσεια δακρύων χρησιμοποιούμε καθαρό χαρτομάντηλο ή γάζα.

3.Κόκκινα πρησμένα μάτια

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συμφόρηση των αγγείων των βλεφάρων και μπορεί να οδηγήσει με τη σειρά του σε δακρύρροια, αίσθημα καψίματος και θολή όραση.

Πώς βοηθάμε την κατάσταση αυτή?

Η χρήση γυαλιών ηλίου προστατεύει τα μάτια μας από τις βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας. Αυτό είναι εξίσου σημαντικό και τους χειμερινούς μήνες όπου το φως που αντανακλάται στο χιόνι και στον πάγο μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό και φλεγμονή του κερατοειδή. Η προστασία των ματιών μας με γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητη όλο το χρόνο. Συνήθως το καλοκαίρι σκεφτόμαστε να φορέσουμε γυαλιά ηλίου λόγω του δυνατού ήλιου. Όμως η χρήση τους το χειμώνα είναι ακόμα πιο σημαντική καθώς, εκτός από την ηλιακή ακτινοβολία μας προστατεύουν από αντανακλάσεις από το χιόνι και τον πάγο, τον παγωμένο αέρα και τις χαμηλές θερμοκρασίες που τόσες ενοχλήσεις προκαλούν στα μάτια μας.

Τι είναι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια;
Eίναι μια φλεγμονώδης νόσος του θυρεοειδή αδένα, που επηρεάζει και τους οφθαλμούς. Παρουσιάζει αυτοάνοσα χαραστηριστικά και μπορεί να προσβληθούν οι μύς που κινούν το βολβό αλλά και οι μαλακοί ιστοί του οφθαλμικού κόγχου, δηλαδή της κοιλότητας μέσα στην οποία βρίσκεται ο οφθαλμός.

Ποιες είναι οι αιτίες;
Η κυριότερη αιτία είναι η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Στις περισσότερες περιπτώσεις η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια σχετίζεται με υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υπερθυρεοειδισμός).
Μπορεί όμως να συνυπάρχει και με υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμός) ή ακόμα και με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (ευθυρεοειδισμός).

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Οι περισσότεροι ασθενείς με θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια συνήθως παρουσιάζουν μόνο ήπια συμπτώματα, όπως ξηρότητα ή ερεθισμό του οφθαλμού. Κάποια άτομα που εμφανίζουν σημαντικές φλεγμονώδεις αλλαγές, ενδέχεται να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως:

-Ερεθισμένα κόκκινα μάτια
-Πρησμένα άνω ή κάτω βλέφαρα
-Eξόφθαλμο
-Διπλή όραση
-Πόνο στις οφθαλμικές κινήσεις
-Θόλωση ή απώλεια της όρασης

Οι γυναίκες επηρεάζονται πιο συχνά από τους άνδρες.

Τι μπορεί να γίνει θεραπευτικά;

Στα αρχικά ήπια στάδια της νόσου, τα τεχνητά δάκρυα και οι αντιφλεγμονώδεις σταγόνες συνήθως αρκούν για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.

Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου όμως, απαιτείται θεραπεία για τη φλεγμονή του οφθαλμικού κόγχου σε συνεργασία με ενδοκρινολόγο για να αποφευχθούν μόνιμες βλάβες.

Πώς ο οφθαλμίατρος μπορεί να «δει» παθήσεις που ακόμη δεν έχουν δώσει ενδείξεις;

«Καθρέφτης» της υγείας του σώματός μας είναι τα μάτια.

Πέρα από τη διαφύλαξη της καλής όρασης και της οπτικής λειτουργίας, η τακτική αξιολόγηση των ματιών μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τη σωματική υγεία, καθώς τα μάτια αποτελούν «καθρέφτη» της κατάστασης των αγγείων, των νεύρων και του συνδετικού ιστού σε όλο το σώμα.

Στην πραγματικότητα, οι διαταραχές που μπορεί να εντοπίσει ο οφθαλμίατρος στα μάτια αποτελούν συχνά την πρώτη ένδειξη νόσου που έχει ήδη ή πρόκειται να αναπτυχθεί σε άλλο σημείο του σώματος.

Ποιές συστηματικές παθήσεις μπορεί να ανιχνευθούν με την εξέταση των ματιών;

Οφθαλμικά συμπτώματα δίνουν παθήσεις όπως :

Σακχαρώδης διαβήτης

Αρτηριακή υπέρταση

Υπερχοληστερολαιμία

Αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η Ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος

Αγγειακές παθήσεις

Νευρολογικές παθησεις όπως η Σκλήρυνση κατά πλάκας

Τοξικότητες από φάρμακα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

Θυρεοειδοπάθειες

Μάλιστα δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι ασθενείς μας δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από αυτά, και η οφθαλμολογική εξέταση αποδεικνύεται σωτήρια!

21 Σεπτεμβρίου-Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας και αποτελεί μείζον ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα ειδικά για τις ανεπτυγμένες κοινωνίες, όπου το προσδόκιμο επιβίωσης είναι μεγαλύτερο.

Πρωτοπεριγράφηκε το 1906 από τον Γερμανό ψυχίατρο και νευροπαθολόγο Αλόις Αλτσχάιμερ (1864-1915).

Τι είναι; Τι συμπτώματα παρουσιάζει;

Πρόκειται για μια νευροεκφυλιστική πάθηση, που παρουσιάζεται με έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, της μνήμης και στη συνέχεια του λόγου, της κρίσης και συνολικά της προσωπικότητας.

Τι οφθαλμολογικές αλλοιώσεις μπορούν να παρατηρηθούν σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ;

Στα αρχικά στάδια της νόσου παρατηρούνται αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή, με απώλεια νευρικών ινών και γαγγλιακών κυττάρων. Σε πιο προχωρημένα στάδια καταλήγουν σε λέπτυνση του πάχους του αμφιβληστροειδή, προοδευτική εκφύλιση του οπτικού νεύρου με σοβαρές και μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στην οπτική οξύτητα.

Πως μπορεί να βοηθήσει η οφθαλμολογική εξέταση στη διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου Αλτσχάιμερ;

Ο αμφιβληστροειδής ουσιαστικά αποτελεί επέκταση και συνέχεια του εγκεφάλου, οι βλάβες στον οφθαλμό μπορεί να αντικατοπτρίζουν εκείνες στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, προσφέροντας ένα εξαιρετικά χρήσιμο «απεικονιστικό παράθυρο».

Τα τελευταία χρόνια συνεχώς περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορούν να συμβάλλουν στη διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου Αλτσχάιμερ, ανιχνεύοντας μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα πρώιμα ίχνη της νόσου στα αγγεία του αμφιβληστροειδή, χρησιμοποιώντας μια μη επεμβατική εξέταση των ματιών. Πρόκειται για μια μη επεμβατική τεχνική ακριβείας για την τρισδιάτατη απεικόνιση των αγγείων του αμφιβληστροειδούς, που έχουν πλάτος μικρότερο από το μισό μιας ανθρώπινης τρίχας.

Η μέθοδος αυτή, την οποία διαθέτει και λειτουργεί η κλινική μας από το 2016, στηρίζεται στο συνδυασμό της οπτικής τομογραφίας συνοχής με την αναίμακτη τρισδιάστατη αγγειογραφία (OCT-Angiography).

Διαβάστε εδώ περισσότερα για τη μέθοδο.

Με αυτές τις νέες, λιγότερο παρεμβατικές μεθόδους ελπίζουμε ότι στο μέλλον, θα μπορούμε να γνωρίζουμε καλύτερα την υγεία τόσο των ματιών όσο και του εγκεφάλου!

Τι είναι το χαλάζιο;
Χαλάζιο ονομάζουμε τη φλεγμονή του βλεφάρου που προκαλείται από την απόφραξη των μειβομιανών αδένων. Παρουσιάζεται στο πάνω ή κάτω βλέφαρο. Το βλέφαρο πρήζεται, κοκκινίζει και ψηλαφητικά υπάρχει η αίσθηση οτι έχει δημιουργηθεί ένα μικρό εξόγκωμα ή αλλιώς μπαλάκι. Εαν μεγαλώσει αρκετά μπορεί να δημιουργήσει δυσκολία στο ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων και να επηρεάσει την όραση.

Από τι προκαλείται το χαλάζιο;

Στην εσωτερική πλευρά των βλεφάρων βρίσκονται εκατοντάδες αδένες (μειβομιανοί), οι οποίοι είναι οργανωμένοι κάθετα μέσα σε αυτό, και εκρέουν σε μικρά ανοίγματα που βρίσκονται πίσω ακριβώς από τις βλεφαρίδες. Όταν το έκκριμα των αδένων είναι πιο παχύρρευστο από το φυσιολογικό, ή εάν από μακιγιάζ ή από κάποια άλλη φλεγμονή αποφραχθεί ένα από τα ανοίγματα αυτών των αδένων, τότε ο αδένας πρήζεται και αυτό δημιουργεί το χαλάζιο. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να γίνει και επιμόλυνση του αποφραγμένου αδένα και το οίδημα να επεκταθεί περισσότερο στο ζυγωματικό ή το βλεφαρο. Πιθανό είναι επίσης το χαλάζιο να σπάσει απελευθερώνοντας το περιεχόμενό του στον ιστό μέσα στο βλέφαρο, προκαλώντας επιπλέον φλεγμονή.

Πώς θεραπεύεται το χαλάζιο;

Θεραπευτικά χρησιμοποιούμε τα παρακάτω:
1. Ζεστές κομπρέσες και καλή υγιεινή βλεφάρων.

2. Τεχνητά δάκρυα.

3. Κολλύρια αντιβιοτικά ή και κορτιζονούχα.

4. Σε κάποιες πριπτώσεις μπορεί να χρειαστούν αντιβιοτικά από το στόμα, συνήθως της οικογένειας των τετρακυλινών. Η χορήγηση αυτή δεν γίνεται με σκοπό μόνο την αντιβιοτική δράση των φαρμάκων, αλλά και το γεγονός οτι μεταβολιζόμενα εκβάλλονται από τους αδένες των βλεφάρων, κάνοντας τις εκκρίσεις πιο λεπτόρρευστες.

5. Εφόσον το χαλάζιο επιμένει, αφαιρείται επεμβατικά ή υποβάλλεται σε αγωγή με έγχυση μικρής ποσότητας κορτιζόνης, ακριβώς μέσα στον πυρήνα του χαλαζίου.

►Τι είναι το πτερύγιο;
Το πτερύγιο είναι μια τριγωνική συνήθως περιοχή ινο-αγγειακού ιστού (έχει την όψη σαρκώδους πτυχής) που επεκτείνεται σταδιακά στον κερατοειδή. 

Δημιουργείται όταν ο επιπεφυκότας (η μεμβράνη που καλύπτει το άσπρο μέρος του ματιού) αναπτύσσεται, μη φυσιολογικά προς το μέρος του κερατοειδή. Το πτερύγιο παρουσιάζεται συνήθως στην εσωτερική γωνία του ματιού, προκαλεί αύξηση του αστιγματισμού και μπορεί να επηρεάσει αισθητά την όραση.

►Ποιές οι αιτίες για την δημιουργία του πτερυγίου;
Η πραγματική αιτία που δημιουργεί το πτερύγιο δεν είναι γνωστή. Έχει παρατηρηθεί ότι το πτερύγιο εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα τα οποία εκτίθενται πολλές ώρες στον ήλιο και η συχνότητά του είναι αυξημένη σε μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα. Η πολύωρη έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες, και οι χρόνιοι ερεθισμοί του ματιού από ξηρασία και σκόνη, θεωρούνται βασικές αιτίες για την εμφάνιση πτερυγίου.

►Πως θεραπεύεται το πτερύγιο;
Σε περίπτωση που το πτερύγιο κοκκινίσει και ερεθιστεί, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κολλύριο ή τοπικές αλοιφές για να ελαττώσουμε τη φλεγμονή.

Αν το πτερύγιο είναι αρκετά μεγάλο και δημιουργεί προβλήματα στην όραση, πρέπει να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, ακόμα και μετά την αφαίρεση του με εγχείρηση, είναι πιθανόν να παρουσιασθεί ξανά, ιδιαίτερα σε νεαρά άτομα.

Στην κλινική μας εφαρμόζουμε ειδική τεχνική για την αφαίρεση του πτερυγίου με τη σύγχρονη αυτόλογη μεταμόσχευση επιπεφυκότα ή με τη χρήση αμνιακής μεμβράνης για να αποφευχθεί η επανεμφάνισή του.

Με τι κριτήρια να επιλέξω γυαλιά ηλίου?

Βήμα 1 : Επιλογή γυαλιών ηλίου με προστασία

Αναζητήστε ένα ζευγάρι γυαλιών με φίλτρο προστασίας τουλάχιστον 99% από τις UVB και 95% από τις UVA ακτίνες. Συνήθως φέρουν την ένδειξη UV 400.

Βήμα 2 : Επιλογή σωστού χρώματος φακού

Το χρώμα του φακού δεν θα πρέπει να επιλέγεται μόνο με βάση το αισθητικό κριτήριο, δηλαδή μόνο τι μας αρέσει, αλλά με το τι χρήση κάνουμε.

Το χρώμα του φακού επηρεάζει το πως αντιλαμβανόμαστε την αντίθεση των αντικειμένων και την διαφοροποίηση των χρωμάτων. Κάποια χρώματα αυξάνουν την αντίθεση των αντικειμένων που βρίσκονται στο περιβάλλον, αλλά υστερούν στην ικανότητα ευκρίνειας των χρωμάτων.

• Οι γκρι φακοί μειώνουν την ένταση του φωτός, χωρίς να επηρεάζει την αντίθεση ή την ανίληψη των χρωμάτων.
• Οι καφέ φακοί ενισχύουν μετρίως την αντίθεση με το φιλτράρισμα κάποιων μπλε χρωμάτων. Είναι χρήσιμοι για χειμερινά σπορ και για κυνήγι σε έντονο φως.
• Οι πορτοκαλί / κίτρινοι φακοί ενισχύουν σημαντικά την αντίθεση, επειδή μπλοκάρουν τις ακτινοβολίες του μπλε. Είναι επίσης πολύ δημοφιλείς στους κυνηγούς για ανίχνευση στόχων που ίπτανται στον ουρανό. Είναι κακοί όμως για δραστηριότητες που απαιτούν αναγνώριση χρωμάτων.
• Οι κόκκινο / πορτοκαλί φακοί είναι χρήσιμοι για χειμερινά σπορ, αλλά κυρίως σε συννεφιά.
• Οι Βιολετί φακοί είναι χρήσιμοι για τους κυνηγούς που θέλουν να δουν καφετί στόχους σε πράσινο φόντο.
• Οι φακοί με χάλκινο χρώμα βοηθούν στην παρακολούθηση λευκών αντικείμενων με πράσινο ή μπλε φόντο, όπως τα μπαλάκια του golf.
• Μπλε και πράσινα γυαλιά ηλίου βελτιώνουν την αντίθεση μεταξύ κίτρινων αντικειμένων, πχ μιας κίτρινη μπάλας του τένις.

Βήμα 3 : Επιλογή κατηγορίας γυαλιών με βάση την διαπερατότητα τους

Ο φακοί χωρίζονται σε 4 κατηγορίες ανάλογα την διαπερατότητα τους από το φως, δηλαδή το πόσο ανοιχτόχρωμος ή σκουρόχρωμος είναι ο φακός, δεν έχει καμία σχέση η διαπερατότητα με την προστασία από τηv UV ακτινοβολία.

Κατηγορία 0	Διαπερατότητα 80 – 100%	Προορίζονται για χρήση τη νύχτα
Κατηγορία 1	Διαπερατότητα 43 – 80%	Ιδανικά για χρήση στη συννεφιά
Κατηγορία 2	Διαπερατότητα 18 – 43%	Ιδανικά για χρήση κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε συνθήκες ελαφριάς συννεφιάς
Κατηγορία 3	Διαπερατότητα 8 -18%	Έντονο ηλιακό φως
Κατηγορία 4	Διαπερατότητα 3 – 8%	Για χρήση σε ακραίες συνθήκες και μεγάλο υψόμετρο (μη κατάλληλο για οδήγηση)

Στην Ελλάδα βρισκόμαστε στην κατηγορία 3: Σκοτεινό φίλτρο, διαπερατότητα 8-18%, για ηλιόλουστο καιρό.

Βήμα 4 : Το υλικό κατασκευής των γυαλιών ηλίου

• Αναζητήστε γυαλιά ηλίου με αντοχή στις γρατσουνιές (anti-scratch), για την καλύτερη ανθεκτικότητά τους στην καθημερινή χρήση.
• Οι φακοί γυαλιών ηλίου πέρα από το υλικό το οποίο είναι φτιαγμένοι έχουν ενσωματωμένη και την τεχνολογία polarised οι οποία μειώνει τις αντανακλάσεις του φωτός, πχ τις αντανακλάσεις του ήλιου στη θάλλασα, την άλω από τα φώτα των αυτοκινήτων στη βραδινή οδήγηση.
• Υπάρχουν τα παρακάτω διαφορετικά είδη φακών:

1. Κρύσταλλο: Έχει πολύ καλή διαύγεια και αντοχή στις γρατσουνιές, αλλά σπάει εύκολα και είναι αρκετά βαρύ.
2. Πολυκαρμπονικοί – Πολυανθρακικοί: πολύ ανθεκτικοί, πολύ καλή ευκρίνεια, αλλά γρατζουνίζονται εύκολα.
3. ΝΧΤ πολυερεθανης :  Ελαφρύ, πάρα πολύ ανθεκτικό, πολύ καλή διαύγεια, αλλά ακριβό.
4. Οργανικοί φακοί: Καλή αντοχή στην θραύση, δυνατότητα παραγωγής σε πολλά χρώματα, αλλά όχι πολύ καλή ανθεκτικότητα και διαύγεια.