Η χρήση της προηγμένης τεχνολογίας και της τεχνητή νοημοσύνη (Artificial intelligence-AI) γίνεται ολοένα και πιο χρήσιμη στον έλεγχο, διάγνωση και θεραπείας των οφθαλμικών παθήσεων.

Η τεχνολογία χρησιμοποιείται ήδη σε διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης, εργαλεία αναγνώρισης ομιλίας και πολλές έξυπνες συσκευές. Τα τελευταία χρόνια, η AI αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι και της υγειονομικής περίθαλψης. Τεράστιες ποσότητες δεδομένων με αυξανόμενη υπολογιστική ισχύ τροφοδοτούν αυτές τις προηγμένες τεχνολογίες που βασίζονται σε αλγόριθμους.

Η υπεροχή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Αναγνώριση Εικόνας.

Ειδικότητες όπως η ακτινολογία, η παθολογία, η δερματολογία και η οφθαλμολογία αποτελούν κορυφαία πεδία έρευνας της ΑΙ μιας και στηρίζονται στην ανάλυση και επεξεργασία εικόνων για τη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών. Τα υπολογιστικά συστήματα που βασίζονται σε AI -αναφέρονται ως deep-learning computers – χρησιμοποιούν αλγόριθμους που εντοπίζουν τη διαφορά ανάμεσα στη φυσιολογική και μη φυσιολογική εικόνα. Συνεχώς αυξανόμενος αριθμός μελετών δείχνουν ότι η AI μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από τους οφθαλμιάτρους για τη διάγνωση και θεραπεία πολλών οφθαλμολογικών παθήσεων.

Η ΑΙ στην ανίχνευση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Εκτιμάται ότι 29 εκατομμύρια άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες πάσχουν από σακχαρώδη δαιβήτη, μια κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις και στον οφθαλμού με πιθανή μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης. Μόνο οι μισοί από αυτούς υπεβλήθησαν σε οφθαλμολογικό έλεγχο τους τελευταίους 12 μήνες. Με τη βοήθεια της ΑΙ θα μπορούσε να εντοπιστεί πιθανή βλάβη και να οδηγηθούν περισσότερα άτομα εγκαίρως στη διάγνωση και θεραπεία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να αποτρέψει ή να ελαχιστοποιήσει την απώλεια όρασης.

Η ΑΙ στην ανίχνευση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας προκαλεί απώλεια της κεντρικής όρασης. Η κατάσταση επηρεάζει περισσότερους από 10 εκατομμύρια Αμερικανούς. Ειδικό λογισμικό μας δίνει τη δυνατότητα να αναγνωρίσουμε τα πρώτα σημάδια εκφύλισης. Αυτή η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους οφθαλμιάτρους να προσφέρουν θεραπεία πιο έγκιαρα και αποτελεσματικά.

Η ΑΙ στην τηλεϊατρική.

Αναντικατάστατη επίσης είναι και η χρησιμότητα της ΑΙ σε καταστάσεις που η παροχή της ιατρική περίθαλψη είναι δύσκολη, όπως σε περιοχές γεωγραφικά απομακρυσμένες ή δυσπρόσιτες, σε άτομα με κινητικά ή προβλήματα μετακίνησης.

«Η AI δεν θα αντικαταστήσει τους ιατρούς, αλλά θα τους κάνει ακόμα πιο αποτελεσματικούς».

«Μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε και να δούμε περισσότερους από τους ασθενείς που ενδέχεται να πέφτουν στα κενά του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης».

Ο επαρκής ύπνος (σε διάρκεια και ποιότητα) είναι αναγκαίος για την ψυχοσωματική μας υγεία. Παρενέργειες ενός κακού ή ανεπαρκούς ύπνου μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες, όπως η κακή διάθεση, αδυναμία συγκέντρωσης και πονοκέφαλοι μέχρι πιο σοβαρές όπως κατατονία, αύξηση του σωματικού βάρους και πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πώς μπορεί όμως να επηρεάσει τα μάτια μας η έλλειψη ύπνου;

Ένας κακός ή ανεπαρκής ύπνος προκαλεί τόσο αισθητικές όσο και λειτουργικές διαταραχές στα μάτια μας:

1. Μαύροι κύκλοι και “σακούλες” κάτω από τα μάτια δίνουν μια κουρασμένη όψη.
2. Ερεθισμένα, στεγνά μάτια. Τα ξηρά μάτια μπορεί να είναι επώδυνα και να προκαλούν ερεθισμό ή ερυθρότητα.
3. Αίσθημα κόπωσης ή ξένου σώματος.
4. Θόλωση όρασης ή διακυμάνσεις της όρασης (κυρίως λόγω ξηρότητας των ματιών). Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε ότι είστε ευαίσθητοι στο φως ή ότι η όρασή σας είναι θολή.
5. Μελέτες αναφέρουν ακόμη πιθανή συσχέτιση ανάμεσα στις συνήθειες ύπνου και στο γλαύκωμα.

Μην αμελείτε τη σωστή ποιότητα και την επαρκή διάρκεια ύπνου γιατι παίζει ρόλο στην ψυχοσωματική υγεία του ατόμου.

Από τι εξαρτάται το χρώμα των ματιών μας?

Το χρώμα της ίριδας του οφθαλμού εξαρτάται από τις ποσότητες μελανίνης που έχει κάθε άτομο στο σώμα του και πιο συγκεκριμένα στα μελανινοκύτταρα της ίριδας. Στα ανοιχτόχρωμα μάτια (μπλε και πράσινα) οι ποσότητες μελανίνης είναι λιγότερες σε σχέση με τα πιο σκουρόχρωμα μάτια (μαύρα και καφέ).

Το χρώμα των ματιών αποτελεί ένα από τα χαρατηριστικά του ατόμου που καθορίζεται γενετικά και δεν έχει σχέση με την όραση.

Είναι πάντα τα μάτια ίδια μεταξύ τους?

Πολύ συχνές είναι οι περιπτώσεις μη ομοιομορφίας αυτού του χρώματος δηλαδή ετεροχρωμίας της ίριδας τόσο στους ανθρώπους όσο και σε ζώα πχ σκύλοι, γάτες.

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι ετεροχρωμίας;

Υπάρχει η ολική ετεροχρωμία όπου το ένα μάτι είναι διαφορετικό από το άλλο σε χρώμα, αλλά και η τμηματική, όπου τμήματα της ίριδας έχουν διαφορετικό χρώμα. Οφείλεται στα διαφορετικά επίπεδα μελανίνης στην ίριδα. Επίκτητη ετεροχρωμία που εγκαθίσταται σταδιακά στη ζωή ενός ατόμου μπορεί να σχετίζεται με τραυματισμό, φλεγμονή ή εκφυλιστικές καταστάσεις του οφθαλμού και πρέπει να ελέγχεται από τον οφθαλμίατρό σας γιατί μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην όραση και την υγεία των ματιών.

Τι είναι το Demodex?
Το παράσιτο “Demodex” είναι ένα είδος ακάρεος που εποικίζει στον ανθρώπινο οργανισμό και συνηθως συναντάνται στην περιοχή των βλεφάρων και των φρυδιών. Τα Demodex έχουν μέγεθος 50-350μm, ζούνε και αναπτύσσονται στη ρίζα των βλεφαρίδων και στους θύλακες των τριχών, όπως και στην βάση των μεϊβομιανών αδένων. Τρέφονται με κυτόπλασμα και με τις εκκρίσεις από την γύρω περιοχή.

Τι συμπτώματα μπορεί να έχω?
Τα Demodex προκαλούν ήπια ασυμπτώματα που υποτροπιάζουν συχνά με χρόνια βλεφαρίτιδα και φλεγμονή στην περιοχή των βλεφαρίδων. ‘Οταν συνυπάρχει και ξηροφθαλμία, μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων.

Πιο συχνά συμπτώματα είναι τα παρακάτω:

-Ξηροφθαλμία

-Νιφάδες ή “Πιτυρίδα” στις βλεφαρίδες σας

-Κάψιμο ή τσούξιμο

-Ερεθισμός με φαγούρα στα μάτια ή στα βλέφαρα

-Αίσθημα ύπαρξης ξένου σώματος στα μάτια σας

-Θολή όραση

-Ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία)

-Ερυθρότητα των ματιών ή των βλεφάρων

-Απώλεια των βλεφαρίδων και / ή των φρυδιών (μέσω καταστροφής των θυλακίων των μαλλιών)

Πως γίνεται η διάγνωση?
Η διαγνωση γίνεται στη σχισμοειδή λυχνία, όπου αναγνωρίζονται τα πρώτα σημάδια της φλεγμονής από τα παράσιτα Demodex. Με τη βοήθεια μικροσκοπίου μπορεί μετά να επιβεβαιώθει την ύπαρξη του παράσιτου. Το βακτήριο Bacillus oleronius λειτουργεί συνήθως ως συμπαθογόνο στην ανάπτυξη της βλεφαρίτιδας και συνυπάρχει με τα ακάρεα Demodex. Παράγει ένζυμα τα οποία διασπούν τα λιπίδια, ενισχύοντας έτσι το σύνδρομο της ξηροφθαλμίας ακόμη περισσότερο.

Η Μονάδα μας συμμετείχε στο “53ο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο”.

Παρακολουθήστε τις ομιλίες των ιατρών της κλινικής “LMVISION”.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι χρήστες γυαλιών οράσεως παραπονιούνται ότι αυτά τους κουράζουν και τους προκαλούν κοπιωπία και ζάλη. Πιο συχνά αυτό συμβαίνει στους χρήστες που δεν έχουν ξαναφορέσει γυαλιά οράσεως και χρησιμοποιούν ένα ζευγάρι για πρώτη φορά.

Πού όμως μπορεί να οφείλεται αυτο?

1. Λανθασμένη εκτίμηση της διαθλαστικής σας ανωμαλίας.

Κάποια λανθασμένη εκτίμηση της διαθλαστικής σας ανωμαλίας, είτε πρόκειται για μυωπία, αστιγματισμό, πρεσβυωπία ή υπερμετρωπία από τον οφθαλμίατρό σας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον χρήστη των γυαλιών. Σε περίπτωση που δεν πρόκειται για μια παροδική ζαλάδα αλλά οι ενοχλήσεις συνεχίζονται και επιμένουν θα ήταν χρήσιμο να γίνει και μια δεύτερη επαναληπτική μέτρηση.

2. Λανθασμένη εκτέλεση της συνταγή των γυαλιών.

Κάποιο λάθος στην αντιγραφή ή στην εκτέλεση της συνταγής, δηλαδή τα νούμερα της συνταγής να είναι διαφορετικά από εκείνα των γυαλιών οράσεως που είχε συνταγογραφήσει ο οφθαλμίατρός σας. Αυτό είναι κάτι, που εάν ισχύει μπορείτε πολύ εύκολα να ελεγχθεί μετρώντας τα νούμερα των φακών σας.

3. Κακή τοποθέτηση των κέντρων των φακών.

Ένα άλλο σύνηθες αίτιο είναι η λάθος τοποθέτηση των κέντρων των φακών από τον εξειδικευμένο οπτικό. Τα οπτικά κέντρα των φακών επιβάλλεται να αντιστοιχούν στο κέντρο της κόρης του κάθε οφθαλμού.

4. Η διακορική απόσταση.

Μετριέται είτε από τον οφθαλμίατρο ή και από τον οπτικό. Είναι η απόσταση μεταξύ του οπτικού άξονα των οφθαλμών, η οποία δεν είναι η ίδια σε κάθε άνθρωπο και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ορθή κατασκευή των γυαλιών. Η απόσταση ανάμεσα στα οπτικά κέντρα των φακών που τοποθετούνται στο σκελετό οφείλει να είναι ίση με την διακορική απόσταση.

5. Το ύψος των κέντρων των φακών.

Αυτή είναι δουλειά που αναλαμβάνει κυρίως ο οπτικός, γιατί ο καθορισμός του ύψους γίνεται, αφού πρώτα έχετε επιλέξει τον σκελετό που σας ταιριάζει. Αν υποθέσουμε ότι τα οπτικά κέντρα είναι τοποθετημένα έστω και λίγο διαφορετικά από τη σωστή τους θέση, αλλά είναι στο ίδιο ύψος και στους δύο οφθαλμούς τότε το πρόβλημα δεν είναι εξέχουσας σημασίας. Εάν, όμως έχουμε διαφορετικό ύψος στα μάτια τότε δεν είναι διόλου απίθανο να έχουμε έντονα συμπτώματα ζαλάδας και υπερβολικής κούρασης των οφθαλμών.

6. Ο υψηλός αστιγματισμός.

Μια κοινή αιτία που προκαλεί ζάλη και κοπιωπία λόγω των γυαλιών είναι ο υψηλός αστιγματισμός. Αυτός μπορεί να διορθώθηκε στο 100%, αλλά δεν τον ανέχεται ο πάσχων.

7. Η διαφορά στη διαθλαστική δύναμη των φακών.

Σε περίπτωση που ο πάσχων έχει ουσιαστική διαφορά στο νούμερο ανάμεσα στα δυο μάτια, τότε είναι πολύ πιθανό να μην την ανέχεται και να του δημιουργεί προβλήματα. Εδώ ο ασθενής θα πρέπει να επισκεφθεί για μια ακόμα φορά τον ιατρό του, ο οποίος θα κάνει εκ νέου προσαρμογή στα νούμερα των συνταγογραφούμενων γυαλιών, έτσι ώστε ο πρώτος να έχει και την καλύτερη δυνατή όραση και οπτική αντίληψη, αλλά να είναι και απαλλαγμένος από τις πολύ ενοχλητικές ζαλάδες.

Απαραίτητο για την καλή υγεία των ματιών σας κι όχι μόνο είναι να συνεργάζεστε με τον οπτικό και τον οφθαλμίατρό σας και να αναφέρετε αμέσως όποιο πρόβλημα δυσανεξίας των γυαλιών οράσεώς σας νομίζετε πως έχετε!

Το αίσθημα της κοπιωπίας και της ζάλης που μπορεί να σας προκαλέσουν τα γυαλιά σας δεν είναι ένα αμελητέο πρόβλημα, ακόμα κι εάν εσείς βλέπετε καθαρά.

Η όραση αναπτύχθηκε πριν από 700 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

Το ακριβές χρονικό σημείο κατά το οποίο εμφανίστηκε η πρώτη στοιχειώδης ικανότητα των οργανισμών να αντιλαμβάνονται το φως αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ των ειδικών.

Συγκεκριμένα οι επιστήμονες ήταν επί μακρόν διχασμένοι σχετικά με το ποια είδη σπόγγων ή μεδουσών απέκτησαν πρώτα οψίνες, μια ομάδα φωτοευαίσθητων πρωτεϊνών στα κύτταρα-φωτοϋποδοχείς του αμφιβληστροειδούς. Ερευνητές της «Σχολής Επιστημών της Γης» του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και του «Εθνικού Πανεπιστημίου της Ιρλανδίας» Maynooth μελέτησαν μια ομάδα σπόγγων που ονομάζεται Oscarella carmela και της οποίας η αλληλουχία αποκωδικοποιήθηκε προσφάτως, καθώς και μέδουσες που ανήκουν στο φύλο Κνιδάρια (Cnidarians) – το συγκεκριμένο φύλο περιλαμβάνει περισσότερα 9.000 διαφορετικά είδη παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ήταν το πρώτο που απέκτησε μάτια. Μέδουσες που ανήκουν στο φύλο Κνιδάρια θεωρείται ότι είναι από τα πρώτα όντα που «αντιλήφθηκαν» το φως.

Με χρήση υπολογιστικών μοντέλων ο δρ Νταβίντε Πιζάνι από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και οι συνεργάτες του μελέτησαν όλες τις υποθέσεις που έχουν εκφραστεί μέχρι σήμερα σχετικά με την εμφάνιση των οψινών. Στην ανάλυση περιελήφθη το σύνολο των γενετικών πληροφοριών σχετικά με όλα τα είδη ζώων που έχει μέχρι σήμερα θεωρηθεί ότι είναι πιθανό να αποτελούν τα πρώτα ζώα με μάτια. Τελικώς, δημιουργήθηκε ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο έδειξε έναν κοινό πρόγονο των οψινών ο οποίος εμφανίστηκε πριν από περίπου 700 εκατομμύρια χρόνια. Η πρωτόγονη εκείνη οψίνη ήταν «τυφλή», ωστόσο υπέστη βασικές γενετικές αλλαγές κατά τη διάρκεια 11 εκατομμυρίων ετών οι οποίες και του επέτρεψαν να ανιχνεύει το φως.

Όπως σημείωσε ο δρ Πιζάνι «το σημαντικότερο στοιχείο της μελέτης μας ήταν ότι εντοπίσαμε την αρχαιότερη προέλευση της αντίληψη του φωτός και ανακαλύψαμε πως εμφανίστηκε μόνο μια φορά στα ζώα. Πρόκειται για μια εκπληκτική ανακάλυψη καθώς μαρτυρεί πώς και πότε η αίσθηση της όρασης αναπτύχθηκε κατ’ επέκταση και στους ανθρώπους».

Εκτός από θερμικά εγκαύματα που προκύπτουν από επαφή με κάποια πηγή θερμότητας, υπάρχουν και τα χημικά εγκαύματα που μπορεί να προκληθούν μετά από επαφή με κάποια χημική ερεθιστική ουσία.

Τα χηµικά εγκαύµατα στην ευαίσθητη περιοχή των µατιών και των βλεφάρων, αποτελούν µία κοινή αλλά ιδιαιτέρως επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιµετώπιση.

H έκταση και η βαρύτητα των βλαβών είναι ανάλογες των ιδιοτήτων της χηµικής ουσίας, καθώς και την ποσότητα και τη διάρκεια της έκθεσης.

Πως μπορούν να συμβούν? Τι είδους ουσίες μπορούν να τα προκαλέσουν?

Τα χηµικά εγκαύµατα συµβαίνουν κατά μέσο όρο συχνότερα σε χώρους εργασίας (π.χ. εργοστάσια, οικοδοµές, συνεργεία), αλλά και στο σπίτι (χημικά, καθαριστικά οικιακής χρήσης). Ανά περιπτώσεις µπορεί να οφείλονται σε επίθεση. Στατιστικά απαντώνται συχνότητα σε άντρες απ’ότι σε γυναίκες.

Πολύ συχνά το χηµικό έγκαυµα είναι αποτέλεσµα πιτσιλίσµατος µε υγρό, το οποίο µπορεί να συµβεί µε διάφορους τρόπους. ∆ιάφορα χηµικά όπως σαπούνια, αντιηλιακά και κάποιες κρέµες προσώπου είναι τα πιο συνηθισµένα ερεθιστικά του µατιού και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκαλούν µόνιµη βλάβη. Ωστόσο, δυνατές βάσεις ή οξέα µπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρότερες βλάβες µε επίπτωση στην όραση.

Τα πιο συνηθισµένα είδη χηµικών ουσιών που προκαλούν οφθαλµικά εγκαύµατα είναι το υδροξείδιο του ασβεστίου (ασβέστης, τσιµέντο), η αµµωνία (καθαριστικά, λιπάσµατα), το καυστικό νάτριο (καθαριστικά αποχέτευσης) και κάλιο και το υδροξείδιο του µαγνησίου (πυροτεχνήµατα). Συνηθισµένο έγκαυµα είναι αυτό από το θειικό οξύ (µπαταρίες). Το τρίψιµο του µατιού µπορεί να µεταφέρει χηµικά από το δέρµα των χεριών στα µάτια. Επίσης µία άλλη µέθοδος είναι η έκθεση σε σπρέι.

Τι πρέπει να κάνω αν πεταχτεί κάποια ερεθιστική ουσία στην περιοχή των ματιών?

Σε περίπτωση χηµικού έγκαυµατος στα µάτια ή στην περιοχή των βλεφάρων, πρέπει άµεσα να ξεπλύθει η περιοχή µε άφθονο νερό ώστε να αποµακρυνθούν τα υπολείμματα της χημικής ουσίας και να ουδετεροποιηθεί η επίδρασή της.

Εάν παρατηρείται έντονος και οξύς πόνος, αίσθηµα ξένου σώµατος, φωτοφοβία, θάµβος οράσεως και δακρύρροια πρέπει να γίνει οφθαλμολογική εκτίμηση και πιθανόν άµεση έναρξη της θεραπείας με σκοπό την αποφυγή μολύνσεων αλλά και την καλύτερη επούλωση. Για την αποφυγή περαιτέρω ερεθισµού του µατιού, όλα τα φάρµακα δεν θα πρέπει να περιέχουν συντηρητικά. Σε µερικές περιπτώσεις είναι χρήσιµη η εφαρµογή θεραπευτικών µαλακών φακών επαφής. Βαριά περιστατικά πιθανόν να χρειαστούν χειρουργική επέµβαση, όπως µεταµόσχευση αµνιακής µεµβράνης. Σε περιστατικά µε παραµορφώσεις των βλεφάρων και των γύρω περιοχών συστήνεται επέµβαση πλαστικής αποκατάστασης.

Η χρήση υπερήχων βρίσκει εφαρμογή και στην οφθαλμολογική πράξη!

Η κλινική μας διαθέτει το τελευταίας τεχνολογίας σύστημα οφθαλμολογικού υπερηχογραφήματος Ultrasound System 3 in 1 της εταιρίας QUANTEL MEDICAL με 3 κεφαλές (probe) για Α-υπερηχο και βιομετρία, Β-υπερηχο, και probe-παχυμετρίας.

Σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να εξεταστεί το εσωτερικό του ματιού (λόγω θόλωσης κερατοειδούς, καταρράκτη, ενδουαλοειδικής αιμορραγίας, φλεγμονής), υπάρχει δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ανώδυνη, γρήγορη και ασφαλή μέθοδο για να ελέγξουμε τον αμφιβληστροειδή, τον οπτικό νεύρο, τους οφθαλμικούς μυς, τον δακρυϊκό αδένα και τον κόγχο. Σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, αιμορραγίας, όγκου (μελάνωμα, σπίλος, αιμαγγείωμα, μετάσταση), θυρεοειδοπάθειας με συμμετοχή κόγχου τα ευρήματα των υπερήχων καθορίζουν την θεραπεία που θα προτείνουμε.

Με τη βοήθεια των υπερήχων (Α-mode, B–mode, UBM) μπορούμε να εξετάσουμε δομές μέσα και γύρω από το μάτι.

Το εσωτερικό του ματιού είναι, υπό φυσιολογικές συνθήκες, άμεσα ορατό κατά την οφθαλμολογική εξέταση, συχνά όμως λόγω παθολογικών αλλοιώσεων, όπως θόλωσης του κερατοειδούς ή του φακού (καταρράκτης) δεν είναι δυνατή η θέαση του αμφιβληστροειδούς και του οπτικού νεύρου. Στις περιπτώσεις αυτές απαραίτητη εξέταση για τον σχεδιασμό της θεραπείας είναι η χρήση των υπερήχων.

Αντίστοιχα μια αιμορραγία στο υαλοειδές (στο εσωτερικό του ματιού), μπορεί να κρύβει μια ρωγμή του αμφιβληστροειδούς, που αν μείνει χωρίς αντιμετώπιση με laser θα οδηγήσει σε μια εκτεταμένη αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, το ίδιο ισχύει και για μικρές αποκολλήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε ολική αποκόλληση. Κάθε αιμορραγία σωστό είναι να διερευνηθεί με τη χρήση των υπερήχων για την διαφύλαξη της καλής όρασης του ασθενούς.

Σπάνιες δεν είναι ούτε οι φλεγμονώδεις παθήσεις (ραγοειδίτιδα, ιρίτιδα, υαλίτιδα, χοριοαμφιβήστροειδοπάθεια) που δυσκολεύουν την συνηθισμένη κλινική εξέταση και θα μας οδηγούσαν στην χρήση των υπερήχων.

Στην περίπτωση των ενδοβόλβιων όγκων (καλοηθών ή κακοηθών, όπως μελάνωμα, ρετινοβλάστωμα, μετάσταση, σπίλος ίριδας, σπίλος χοριοειδούς, αιμαγγείωμα, κοκκίωμα, αιμορραγία, ουλή ωχράς κηλίδας, επασβεστώσεων, κτλ.), η χρήση των υπερήχων είναι η απολύτως ενδεδειγμένη εξέταση, τόσο για την διάγνωση (καλοήθεια / κακοήθεια), όσο και για την αξιολόγηση της θεραπείας σε βάθος χρόνου.

Η εξέταση με την κεφαλή υπερήχων B-mode μας δίνει δισδιάστατες εικόνες του βολβού, στις οποίες αναγνωρίζονται όλες οι δομές του και με την χρήση υπολογιστικών συστημάτων είναι δυνατή η καταγραφή των διαστάσεων οποιασδήποτε αλλοίωσης, όπως μέγιστη και ελάχιστη διάμετρος όγκου, το ύψος (προπέτεια) αυτού.

Η κεφαλή A-mode μας δίνει πληροφορίες που σχετίζονται με τη σύσταση του εσωτερικού του όγκου βοηθώντας στην κατάταξη αυτών σε καλοήθεις ή κακοήθεις και ρυθμίζοντας ανάλογα την θεραπεία.

Συχνά παραλλαγές της κεφαλής του οπτικού νεύρου, όπως τα Drusen της οπτικής θηλής, που αποτελούν έναν διαγνωστικό γρίφο για νευροφθαλμιάτρους και νευρολόγους, μπορούν με ακρίβεια να απεικονισθούν με τους υπερήχους.

Οι οφθαλμικοί μυς και τα υπόλοιπα εξαρτήματα του οφθαλμού, όπως ο δακρυϊκός αδένας, που δεν είναι απευθείας ορατά κατά την κλινική εξέταση, μπορούν να απεικονιστούν άμεσα στην οθόνη της συσκευής των υπερήχων. Σε παθήσεις του κόγχου, όπως στα πλαίσια μιας ενδοκρινοπάθειας (θυρεοειδοπάθεια / νόσος Graves / Basedow), σε δακρυϊοαδενίτιδα, στην περίπτωση κάποιου πραγματικού όγκου ή ακόμη και ψευδοόγκου με τους υπερήχους αντλούμε πληροφορίες για τη φύση της αλλοίωσης και την πορεία της νόσου.

Η εξέταση με υπερήχους B-mode είναι μία ανώδυνη, γρήγορη και ασφαλής διαδικασία, που γίνεται πάνω από το κλειστό βλέφαρο και αφού εφαρμοστεί ένα λεπτό στρώμα διάφανου gel. Στις περιπτώσεις εκείνες που θα χρησιμοποιηθεί η τεχνική A-mode και UB Τμήμα Υπερήχων προηγείται η χρήση αναισθητικής σταγόνας στην επιφάνεια του ματιού.

Η λοίμωξη από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) δυστυχώς αποτελεί ένα παγκόσμιο προβλήμα υγείας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας 38 εκατομμύρια παγκοσμίως είναι HIV θετικοί, με τα παιδιά να ανέρχονται σε 1,8 εκατομμύρια.

Πως δρα ο HIV ιός?

Ο HIV ιός επιτίθεται στα λευκά αιμοσφαίρια και αποδυναμώνει την άμυνα του οργανισμού, αφήνοντας το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει μολύνσεις και τυχόν καρκινογενέσεις. Λόγω της συνολικής καταστολής του ανοσολογικού συστήματος, όλα τα όργανα είναι πιθανόν να μολυνθούν και να υποστούν αλλοιώσεις, συμπεριλαμβανομένου και του οφθαλμού.

Τι αλλοιώσεις μπορεί να εμφανιστούν στον οφθαλμό?

Όλα τα τμήματα του οφθαλμού μπορεί να προσβληθούν από τον ιό.

Οι πιο σοβαρές και επιζήμιες για την όραση αλλοιώσεις είναι οι λοιμώξεις του αμφιβληστροειδή, δηλαδή του φωτοευαίσθητου χιτώνα στο πίσω μέρος του ματιού. Σ’αυτές περιλαμβάνονται οι ευκαιριακές λοίμωξεις από τον Κυτταρομεγαλοϊό, τον Ερπητοϊό, το Toxoplasma gondii και την σύφιλη. Η μη έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία αυτών των λοιμώξεων πιθανόν να έχει καταστροφικές συνέπειες για την όραση.

Η προσβολή του προσθίου ημιμορίου μπορεί επίσης να επηρεάσει όχι μόνο την όραση, αλλά και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι εκδηλώσεις ποικίλουν από τις πιο απλές, όπως βλεφαρίτιδα και ξηροφθαλμία, μέχρι πιο σοβαρές όπως οφθαλμικός έρπης ζωστήρας, σάρκωμα Kaposi και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.

‘Αξιο αναφοράς είναι οτι τα τελευταία χρόνια, με τη εισαγωγή των αντιρετροϊικών θεραπείων (HAART-Highly Active AntiRetroviral Therapy) για την αντιμετώπιση του ιού, παρόλο που έχει αυξηθεί σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών, έχουν εμφανιστεί νέες νοσολογικές οντοτήτες, όπως η ραγοειδίτιδα ανοσολογικής ανάρρωσης (immune recovery uveitis). Δηλαδή κάποια από τα ίδια τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του ιού, μπορεί να προκαλέσουν σημαντική φλεγμονώδη αντίδραση.

Όταν έρχεται το κρύο, εύκολα θυμόμαστε τα καπέλα, μαντήλια, γάντια και μπότες της ντουλάπας μας, όμως ελάχιστα γνωρίζουμε για το πόσο επηρεάζει ο χειμώνας τα μάτια μας.

Παρακάτω περιγράφονται 3 οφθαλμικά συμπτώματα που μπορεί να βιώσει κανείς το χειμώνα.

1. Ξηροφθαλμία

Το κρύο και ο αέρας ξηραίνουν τα μάτια μας. Τα μάτια μας, πιθανόν να μην καταφέρουν να παράγουν την ποσότητα δακρύων που χρειάζονται για να παραμείνουν ενυδατωμένα σε ακραίες εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Επίσης, στο εσωτερικό των σπιτιών και των γραφείων το χειμώνα, η ατμόσφαιρα είναι ξηρή λόγω της θέρμανσης.

Τι μπορεί να κάνει κανείς για να προστατεύσει τα μάτια του?

-Προστατεύουμε τα μάτια μας με γυαλιά στους εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα στον αέρα και όταν παίρνουμε μέρος σε σπορ όπως σκι και πατινάζ στον πάγο.

-Χρησιμοποιούμε υγραντήρα στους εσωτερικούς χώρους. Αυτό βοηθά και στο κρυολόγημα καθώς προλαμβάνει την ξηρότητα των ιγμορίων, διευκολύνοντας την αναπνοή.

-Αυξάνουμε την πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών καθώς αυτά ενεργοποιούν την παραγωγή δακρύων.

-Ενυδατώνουμε τον οργανισμό μας με αρκετό νερό, χυμούς, σούπες κλπ.

-Χρησιμοποιούμε τις ενυδατικές σταγόνες που μας συστήνει ο οφθαλμίατρός μας.

-Προσέχουμε τη λήψη φαρμάκων όπως αντισταμινικά, αναλγητικά κ.ά. που μπορεί να μειώσουν την ικανότητα παραγωγής δακρύων.

2.Υπερβολική δακρύρροια

Κάποιοι άνθρωποι το χειμώνα δακρύζουν συχνότερα και περισσότερο, ιδιαίτερα με τον αέρα και το κρύο. Αυτό μπορεί να γίνει ακόμα πιο ενοχλητικό και να θολώνει την όραση.

Πώς αντιμετωπίζεται?

-‘Οπως και με την ξηροφθαλμία, προστατεύουμε τα μάτια μας με γυαλιά ηλίου και μάσκα όταν κάνουμε χειμερινά σπορ.

-‘Οταν σκουπίζουμε την περίσσεια δακρύων χρησιμοποιούμε καθαρό χαρτομάντηλο ή γάζα.

3.Κόκκινα πρησμένα μάτια

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συμφόρηση των αγγείων των βλεφάρων και μπορεί να οδηγήσει με τη σειρά του σε δακρύρροια, αίσθημα καψίματος και θολή όραση.

Πώς βοηθάμε την κατάσταση αυτή?

Η χρήση γυαλιών ηλίου προστατεύει τα μάτια μας από τις βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας. Αυτό είναι εξίσου σημαντικό και τους χειμερινούς μήνες όπου το φως που αντανακλάται στο χιόνι και στον πάγο μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό και φλεγμονή του κερατοειδή. Η προστασία των ματιών μας με γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητη όλο το χρόνο. Συνήθως το καλοκαίρι σκεφτόμαστε να φορέσουμε γυαλιά ηλίου λόγω του δυνατού ήλιου. Όμως η χρήση τους το χειμώνα είναι ακόμα πιο σημαντική καθώς, εκτός από την ηλιακή ακτινοβολία μας προστατεύουν από αντανακλάσεις από το χιόνι και τον πάγο, τον παγωμένο αέρα και τις χαμηλές θερμοκρασίες που τόσες ενοχλήσεις προκαλούν στα μάτια μας.

Τι είναι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια;
Eίναι μια φλεγμονώδης νόσος του θυρεοειδή αδένα, που επηρεάζει και τους οφθαλμούς. Παρουσιάζει αυτοάνοσα χαραστηριστικά και μπορεί να προσβληθούν οι μύς που κινούν το βολβό αλλά και οι μαλακοί ιστοί του οφθαλμικού κόγχου, δηλαδή της κοιλότητας μέσα στην οποία βρίσκεται ο οφθαλμός.

Ποιες είναι οι αιτίες;
Η κυριότερη αιτία είναι η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Στις περισσότερες περιπτώσεις η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια σχετίζεται με υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υπερθυρεοειδισμός).
Μπορεί όμως να συνυπάρχει και με υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμός) ή ακόμα και με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (ευθυρεοειδισμός).

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Οι περισσότεροι ασθενείς με θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια συνήθως παρουσιάζουν μόνο ήπια συμπτώματα, όπως ξηρότητα ή ερεθισμό του οφθαλμού. Κάποια άτομα που εμφανίζουν σημαντικές φλεγμονώδεις αλλαγές, ενδέχεται να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως:

-Ερεθισμένα κόκκινα μάτια
-Πρησμένα άνω ή κάτω βλέφαρα
-Eξόφθαλμο
-Διπλή όραση
-Πόνο στις οφθαλμικές κινήσεις
-Θόλωση ή απώλεια της όρασης

Οι γυναίκες επηρεάζονται πιο συχνά από τους άνδρες.

Τι μπορεί να γίνει θεραπευτικά;

Στα αρχικά ήπια στάδια της νόσου, τα τεχνητά δάκρυα και οι αντιφλεγμονώδεις σταγόνες συνήθως αρκούν για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.

Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου όμως, απαιτείται θεραπεία για τη φλεγμονή του οφθαλμικού κόγχου σε συνεργασία με ενδοκρινολόγο για να αποφευχθούν μόνιμες βλάβες.