Εγκυμοσύνη και οφθαλμολογικές αλλαγές.

Η εγκυµοσύνη είναι μια από τις πιο σηµαντικές περίοδους στη ζωή μιας γυναίκας. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σηµειώνονται πολλές αλλαγές στον οργανισµό και στο σώµα και πιθανόν να δηµιουργηθούν προβλήµατα στη φυσιολογική λειτουργία των οφθαλμών.

Γιατί πρέπει να εξετάζεται προληπτικά μια έγκυος γυναίκα;

Η οφθαλμολογική εξέταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι απαραίτητη διαδικασία  με δεδομένο οτι αλλαγές στην όραση μπορεί να υποκρύπτουν και άλλα προβλήματα υγείας.

Οι περισσότερες μέλλουσες μητέρες δεν την περιλαμβάνουν στον προγεννητικό έλεγχο, συνήθως λόγω του μύθου ότι δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν σταγόνες για διαστολή της κόρης. Η εξέταση με διαστολή της κόρης είναι όχι μόνο μία ασφαλής διαδικασία αλλά και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι η καλύτερη προληπτική ενέργεια.

Τι είδους οφθαλμικές αλλαγές μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

1) Ξηροφθαλμία και δυσανεξία σε φακούς επαφής.

 Λόγω των ορμονικών αλλαγών και κυρίως λόγω της μεγάλη αύξηση της προγεστερόνης, υφίσταται αλλαγή στην καμπυλότητα, το πάχος του κερατοειδή καθώς και στο πάχος και το σχήμα του φακού. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ξηροφθαλμία λόγω μειωμένης παραγωγής δακρύων, μπορεί να προκαλέσουν δυσανεξία στους φακούς επαφής. Η ξηροφθαλμία προκαλεί επίσης θολή όραση. Μετά τη γέννα και το τέλος του θηλασμού τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν σχεδόν πλήρως και οι περισσότερες γυναίκες συνεχίζουν τη χρήση φακών επαφής.

2) Αλλαγές στην Οπτική οξύτητα.

Η αλλαγή στην διάθλαση (πχ εµφάνιση µυωπίας ή επιδείνωση της προϋπάρχουσας µυωπίας) είναι αρκετά συχνή και οφείλεται και αυτή στις ορµονικές αλλαγές που σηµειώνονται κατά την εγκυµοσύνη. Πιθανή είναι επίσης µία παροδική µεταβολή της προσαρµογής και της εστίασης που επηρεάζει συνήθως την κοντινή όραση. Τα προβλήµατα αυτά είναι συνήθως παροδικά και η όραση επανέρχεται στη φυσιολογική της κατάσταση µετά τον τοκετό. Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι θολή όραση μπορεί να προκύψει και από διαβήτη εγκυμοσύνης και για το λόγο αυτό πρέπει να ενημερώνεται ο οφθαλμίατρος για σημαντικές και εμμένουσες αλλαγές στην όραση.

3) Ενόχληση στο έντονο φως / Φωτοφοβία.

Πονοκέφαλοι και ημικρανίες εξαιτίας ορμονικών αλλαγών μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ευαισθησία και δυσανεξία στο έντονο φώς.

4) Μεταβολές στα Οπτικά Πεδία.

Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μεταβολής των οπτικών πεδίων σε εγκύους, όπως απώλεια τμήματος του οπτικού πεδίου κροταφικά ή και μεγέθυνση του τυφλού σημείου. Φυσικά οι μεταβολές αυτές χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, αλλά συνήθως είναι αναστρέψιμες.

5) Προεκλαμψία-Εκλαμψία: 

Η προ-εκλαμψία (εμφάνιση υπέρτασης στην περίοδο της εγκυμοσύνης) παρατηρείται στο 5% περίπου των γυναικών και συνήθως εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα της κύησης. Οφθαλμολογικά συνοδεύεται από θολή όραση, πονοκεφάλους, φωταψίες και διπλωπία. Εάν η υπέρταση συνοδεύεται και από σπασμούς και συστηματικές αλλοιώσεις, τότε ονομάζεται εκλαμψία και είναι πολύ πιο σοβαρή κατάσταση. Το 10% των γυναικών με εκλαμψία μπορεί να παρουσιάσουν οίδημα του αμφιβληστροειδούς, ορώδη αποκόλληση και οξεία ισχαιμική οπτική νευρίτιδα, καταστάσεις απειλητικές για την όραση.

6) Κεντρική ορώδης αμφιβληστροειδοπάθεια.

Έχει αναφερθεί κυρίως κατά το 3ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και μπορεί να επηρεάσει αισθητά την κεντρική όραση. Υποχωρεί συνήθως αυτόματα τους πρώτους μήνες μετά τη γέννα.

Συχνές ερωτήσεις

Έχω υψηλή μυωπία. Μπορώ να γεννήσω με φυσιολογικό τοκετό;

Όλες οι γυναίκες με μέση και σχετικά μεγάλη μυωπία ανησυχούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στα μάτια τους ένας δύσκολος ή ακόμα και ένας φυσιολογικός τοκετός και καταφεύγουν στην καισαρική.

Η μυωπία δεν αποτελεί αντένδειξη για έναν φυσιολογικό τοκετό. Οι γυναίκες που έχουν μυωπία, μπορούν -εάν θέλουν και το τους επιτρέπει ο γυναικολόγος τους- να γεννήσουν φυσιολογικά, αρκεί να κάνουν συχνά πλήρεις οφθαλμολογικούς ελέγχους. Στατιστικά στοιχεία σε ομάδες γυναικών που είχαν από -4,5 έως και -15,0 βαθμούς μυωπία, ακόμα και αυτές οι οποίες είχαν προϋπάρχουσες μυωπικές αλλοιώσεις του βυθού, ρωγμές ή αποκολλήσεις οι οποίες αποκαταστάθηκαν με LASER ή με επέμβαση, δεν παρουσίασαν επιδείνωση ή επενεμφάνιση των προβλημάτων αυτών μετά από φυσιολογικό τοκετό.

Έχω κάνει επέμβαση LASER στο παρελθόν. Μπορώ να γεννήσω με φυσιολογικό τοκετό;

Ναι. Προηγηθείσα διαθλαστική επέμβαση δεν αποτελεί αντένδειξη για φυσιολογικό τοκετό. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αμελείτε τον τακτικό οφθαλμολογικό σας έλεγχο.

Μπορώ να κάνω επέμβαση LASER κατά την εγκυμοσύνη;

Οι διαθλαστικές επεμβάσεις (διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού με LASER) καλό είναι να αποφεύγονται κατά τη εγκυμοσύνη και το θηλασμό. Κύριος λόγος είναι οι αλλαγές που συντελούνται στον κερατοειδή λόγω ορμονικών αλλαγών, γεγονός κάτι που καθιστά το αποτέλεσμα μη προβλέψιμο. Μετά τον θηλασμό, όταν ο κερατοειδής επανέλθει στη αρχική του κατάσταση, αποκατασταθεί η δακρυι’κή στιβάδα και οποιοδήποτε άλλο οφθαλμολογικό πρόβλημα είχε παρουσιασθεί, τότε μπορεί να προγραμματισθεί μία τέτοια επέμβαση.

Χορήγηση οφθαλμικών κολλυρίων κατά την εγκυμοσύνη. Τι πρέπει να προσέξει μια έγκυος;

1) Αντιγλαυκωματικά φάρμακα και ειδικότερα οι β-αναστολείς (β-blockers) πρέπει να χρησιμοποιούνται στη μικρότερη δυνατή δόση κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και να διακόπτεται η χρήση τους 2 με 3 ημέρες πριν τον τοκετό. Τοπικά και συστηματικά ανασταλτικά ανθρακικής ανυδράσης αντενδείκνυνται κατά την κύηση και τον θηλασμό.

2) Κολλύρια που χρησιμοποιούνται για τη μύση και διαστολή της κόρης όπως και τοπικά αναισθητικά που χρησιμοποιούνται κατά την οφθαλμολογική εξέταση είναι απολύτως ασφαλή.

3) Τοπικά στεροειδή και αντιβιοτικά δεν αντενδείκνυνται απαραιτήτως αλλά χρησιμοποιούνται με σύνεση και όπου είναι απολύτως αναγκαία.

4) Συστηματικά αντιβιοτικά συνιστάται να αποφεύγονται κατά την κύηση και ιδιαίτερα κατά την περίοδο του θηλασμού.

LMVISION - Oφθαλμίατρος Θεσσαλονίκη, Laser Mυωπία, Aστιγματισμός

Η μονάδα ιδρύθηκε το 2006 από τον Λεωνίδα Μαυρουδή και λειτουργεί στο εμπορικό κέντρο “Πλατεία”, σε ένα εμβληματικό κτήριο με μεγάλη κοινωνική, επιχειρηματική και αρχιτεκτονική αναγνωρισιμότητα στη Βόρειο Ελλάδα, στην καρδιά του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης δίπλα στην πλατεία Αριστοτέλους. Από το Μάρτιο του 2015 λειτουργεί ως ΜΟΝΑΔΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ όπου παρέχονται διαγνωστικές, απεικονιστικές, κλινικές και χειρουργικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, με τις πιο σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές, με ιατρικό εξοπλισμό και εγκαταστάσεις που συνεχώς ανανεώνονται και εμπλουτίζονται.